Φιλολογικές Διαδρομές: Το έργο του Μ. Αλεξάνδρου

ΣΕΝΑΡΙΟ

1. Ταυτότητα σεναρίου

Τίτλος: «Το έργο του Αλέξανδρου»

Δημιουργός: Τσίμαρη Γεωργία

Διδακτικό αντικείμενο: Ιστορία

Ενότητα: Κεφάλαιο Ζ΄ – ενότητα 4^η

Τάξη : Α΄ Γυμνασίου

Απαιτούμενος χρόνος διδασκαλίας: 4 διδακτικές ώρες

Τόπος διεξαγωγής : Εργαστήριο πληροφορικής

( Η διδακτική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε στο εργαστήριο Πληροφορικής, όπου οι μαθητές οικοδόμησαν τη γνώση ομαδοσυνεργατικά μέσω της χρήσης του Διαδικτύου).

Προϋποθέσεις υλοποίησης

Επιβάλλεται η καθηγήτρια να έχει ήδη διδάξει την ανάπτυξη του κράτους της Μακεδονίας από τον Φίλιππο Β΄ καθώς και την κατάκτηση της Ανατολής από τον Αλέξανδρο. Να γνωρίζει τη χρήση προγραμμάτων παρουσίασης, να έχει προετοιμάσει τους μαθητές για τον τρόπο διδασκαλίας στο εργαστήριο πληροφορικής (χρήση διαφανειών, φύλλα εργασίας, ομαδοσυνεργατικός τρόπος εργασίας). Οι μαθητές, επίσης, να έχουν στοιχειώδεις γνώσεις και δεξιότητες στη χρήση Η/Υ. Ειδικότερα να είναι εξοικειωμένοι τα Προγράμματα Επεξεργασίας Κειμένου, τα προγράμματα παρουσίασης (π.χ. Power Point) και τα προγράμματα πλοήγησης στο διαδίκτυο (π.χ. Internet Explorer,κ.λ.π.), ως μέσο πρακτικής γραμματισμού.

Πριν αρχίσει η 1^η διδακτική ώρα, η καθηγήτρια θα έχει εγκαταστήσει στους υπολογιστές το πρόγραμμα παρουσίασης καθώς και το αρχείο '' έργο του Αλέξανδρου '', στο οποίο βρίσκονται τα φύλλα εργασίας των μαθητών.

Σύντομη περιγραφή

Με τη συγκεκριμένη παρέμβαση επιδιώκεται να κατανοήσουν οι μαθητές το έργο του μεγάλου Αλεξάνδρου και τη σημασία των κατακτήσεών του για την εξέλιξη του πολιτισμού. Ακόμη να συνειδητοποιήσουν το ρόλο που διαδραματίζουν οι ηγετικές προσωπικότητες στις ιστορικές εξελίξεις. Η επίτευξη των παραπάνω στόχων επιτυγχάνεται με το σχολιασμό συγκεκριμένων διαφανειών από τις ομάδες, τη συγκέντρωση ανάλογου υλικού από δικτυακούς τόπους και τη δημιουργία κειμένου έκφρασης συναισθημάτων. Έτσι με την καλλιέργεια του γραμματισμού , του νέου γραμματισμού και του κριτικού γραμματισμού, αμβλύνεται η καθοδηγητική διδασκαλία και προωθείται η ομαδοσυνεργατική.

Στόχοι-σκεπτικό

Με τη συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση επιδιώκεται από την εκπαιδευτικό αισθητοποιώντας (οπτικοακουστικά τη γνώση) να οδηγήσει τους μαθητές επαγωγικά στη δημιουργία της εικόνας μιας σπουδαίας ιστορικής προσωπικότητας, όπως αυτής του Μεγάλου Αλεξάνδρου καθώς και του κόσμου που αυτός δημιούργησε. Οι διαφάνειες δημιουργήθηκαν από την εκπαιδευτικό με τέτοιο τρόπο, (συνδυάζουν εικόνα, κείμενα πηγές, πίνακες, χάρτες, υπερδεσμούς), έτσι ώστε να ερεθίζουν τη σκέψη και την περιέργεια των 13χρονων μαθητών και να τους παροτρύνουν να ανακαλύψουν μόνοι τους τη γνώση.

ΣΤΟΧΟΙ:

Α. Μαθησιακοί:

Σε επίπεδο γνώσεων:

ü Να γνωρίσουν το πολιτισμικό έργο του Αλέξανδρου.

ü Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της ίδρυσης των νέων πόλεων για τη διάδοση του ελληνικού τρόπου ζωής.

ü Να κατανοήσουν την αντιρατσιστική πολιτική του Αλέξανδρου και να μάθουν τα κύρια σημεία εφαρμογής της πολιτικής αυτής.

ü Να κατανοήσουν τη σημασία της ελεύθερης διακίνησης ανθρώπων και αγαθών για τη διατήρηση του νέου κράτους.

ü Να αξιολογήσουν τη σημασία της ανεξιθρησκίας.

ü Να αντιληφθούν τους λόγους μυθοποίησης του Αλέξανδρου.

ü Να εκτιμήσουν το πολιτικό, διοικητικό και στρατιωτικό έργο του μεγάλου Αλεξάνδρου και τη σημασία των κατακτήσεών του για την εξέλιξη του πολιτισμού.

ü Να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο των ηγετών στην εξέλιξη του ιστορικού γίγνεσθαι.

Β. Παιδαγωγικοί

ü Να παρατηρούν, να ερευνούν, να αξιολογούν, να κρίνουν, να αναλύουν, να συνθέτουν.

ü Να εργάζονται ομαδοσυνεργατικά.

ü Να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες γνώσεις στην οικοδόμηση νέων εννοιών (μεταγνωστικοί στόχοι).

ü Να αναπτύξουν ικανότητες διαλόγου και επιχειρηματολογίας αναπτύσσοντας παράλληλα σεβασμό στη διαφορετική άποψη.

ü Γ. Με τη χρήση των ΤΠΕ

ü Να εξοικειωθούν με το Power Point και να αντιληφθούν τη χρήση του, ως μέσο παρουσίασης εκπαιδευτικού υλικού.

ü Να εξοικειωθούν με τη χρήση του επεξεργαστή κειμένου.

ü Να εξοικειωθούν με την περιήγηση στο διαδίκτυο σε εγκεκριμένες ιστοσελίδες από το Υπουργείο Παιδείας (σχολικός ψηφιακός γραμματισμός).

ü Ασκώντας κριτική στις πληροφορίες που διατίθενται μέσω του διαδικτύου να προβαίνουν στη σωστή επιλογή .

4. Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης

Το θέμα που καλούνται να διερευνήσουν οι μαθητές: « Με ποιο τρόπο ο Αλέξανδρος κατόρθωσε να διοικήσει ένα αχανές κράτος, που επεκτεινόταν από την Αδριατική θάλασσα έως τον Ινδό ποταμό και από την Κασπία θάλασσα έως τον Εύξεινο πόντο καθώς κι αν σ΄αυτό αναγνωρίζουμε στοιχεία που ενυπάρχουν στις σύγχρονες κοινωνίες » στοχεύει στο να οδηγήσει τους μαθητές στην ανακάλυψη της νέας γνώσης ανακαλώντας στη μνήμη τους τις ήδη προϋπάρχουσες. Η εκπαιδευτικός στη συγκεκριμένη μαθησιακή διαδικασία ενεργεί υποστηρικτικά στην οικοδόμηση της γνώσης εκ μέρους των μαθητών. Έτσι η έμφαση στη διαδικασία μάθησης με άμεση συμμετοχή των μαθητών, επιβάλλει έναν μαθητοκεντρικό – ενεργητικό τύπο μάθησης, όπου ο μαθητής αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και αναπτύσσει δημιουργικά τη σκέψη του. Η μελέτη των ιστορικών παραθεμάτων κατευθύνει τους μαθητές στην ιστορική έρευνα και έτσι αντιμετωπίζουν το μάθημα της Ιστορίας διερευνητικά. Μέσω της μελέτης των πηγών οι μαθητές αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη και ανακαλύπτουν την ιστορική γνώση. Αντιλαμβάνονται, επίσης, τις έννοιες του χώρου και χρόνου, συνειδητοποιούν την αλληλεπίδραση των πολιτιστικών δεδομένων, αναπτύσσουν διάλογο και διερευνούν ιστορικά ζητήματα.

Η σχέση του σεναρίου με το αναλυτικό πρόγραμμα:

Οι δραστηριότητες αυτής της διδακτικής παρέμβασης είναι συμβατές με τους στόχους του ισχύοντος αναλυτικού προγράμματος της διδασκαλίας της Ιστορίας..

Οι τεχνολογίες θα χρησιμοποιηθούν:

1. Ως μέσο παροχής γνώσεων (παροχή, μέσω διαφανειών, πληροφοριακών κειμένων).

2. Ως μέσο πρακτικής γραμματισμού (χρήση εκ μέρους των μαθητών επεξεργαστή κειμένου, αναζήτηση σε ηλεκτρονικά λεξικά, χρήση φυλλομετρητή).

Ειδικότερα κατά τη διδασκαλία της ενότητας θα χρησιμοποιηθούν τα εξής:

ü Διαφάνειες: « έργο του Αλέξανδρου»

ü Επεξεργαστής Κειμένου

ü Φυλλομετρητής . Συγκεκριμένα από το διαδίκτυο θα χρησιμοποιηθούν οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις: www.el.wikipedia.org , www.culture.gr , www.youtube.com., www.komvos.edu.gr και www.greek-language.gr.

1^ηκαι 2^η διδακτική ώρα:

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες 3 ατόμων και κάθονται στους υπολογιστές του σχολικού εργαστηρίου. Καλούνται να ανοίξουν το φάκελο με την παρουσίαση και να παρατηρήσουν τις διαφάνειες. Στη συνέχεια να ανοίξουν το φάκελο που εμπεριέχει τα φύλλα εργασίας. Τα φύλλα εργασίας είναι 7 όπως και οι ομάδες. Στην κάθε ομάδα ήδη από την προηγούμενη ώρα έχουν οριστεί οι ρόλοι, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις τους. Κάθε ομάδα θα έχει το δικό της φύλλο εργασίας (4 δραστηριοτήτων) που της αναθέτει να καταγράψει στοιχεία κατά την διερεύνησή της, να μελετήσει ιστορικές πηγές και να συνθέσει κείμενο στο οποίο θα εκφράζει τα συναισθήματά της για το παγκόσμιο κράτος του Αλέξανδρου. Συγχρόνως θα αναζητεί έννοιες ή και οποιαδήποτε άγνωστη λέξη έχει στα λεξικά της Πύλης της γλώσσας. Με την 4^ηδραστηριότητα η οποία αφορά στην έννοια του οικουμενικού πολίτη, του παγκόσμιου αυτού κράτους καλούνται οι μαθητές να μπουν στη θέση ενός τέτοιου πολίτη εκφράζοντας τα συναισθήματά τους. Στο φύλλο εργασίας της 7^ηςομάδας διατυπώνονται μόνο 2 ερωτήσεις γιατί αφορά σε μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες που υποστηρίζονται μάλιστα από καθηγητή παράλληλης στήριξης και χρειάζονται διπλάσιο χρόνο για την εκπόνηση κάθε δραστηριότητας. Οι ερωτήσεις που διατυπώνονται στα φύλλα εργασίας καλύπτουν τομείς όπως: διοίκηση, στρατός, οικονομία, πολιτισμός. Τέλος οι μαθητές όλων των ομάδων θα εκπονήσουν μία κοινή δραστηριότητα με την οποία θα αποδώσουν ένα γενικό χαρακτηρισμό στον Αλέξανδρο που θα αποτυπώνει την εικόνα των μαθητών για αυτή την ηγετική προσωπικότητα.

Η εκπαιδευτικός παρακινεί τους μαθητές (αφού θυμηθούν τις προηγούμενες ενότητες) να παρατηρήσουν και να σχολιάσουν μόνοι τους τις διαφάνειες, σύμφωνα με τα φύλλα εργασίας για να δημιουργήσουν το απαιτούμενο έργο. Παράλληλα παρατηρεί και επεμβαίνει μόνο, όταν απαιτείται η βοήθειά της. Τις ασκήσεις τις εκπονούν είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά τους, με το σκεπτικό ότι υπάρχουν μαθητές που δεν χειρίζονται ακόμη τόσο καλά τους Η/Υ.

Στο τέλος της 2^ης διδακτικής ώρας η εκπαιδευτικός υποδεικνύει στους μαθητές να κρατήσουν το υλικό που κατέγραψαν σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή και να το φέρουν μαζί τους την 3^η διδακτική ώρα.

3^η διδακτική ώρα:

Η εκπαιδευτικός καλεί τον εκπρόσωπο της κάθε ομάδας να παρουσιάσει τα αποτελέσματα των εργασιών της αντίστοιχα με το φύλλο εργασίας της. Ακολουθεί σχολιασμός, κριτική και εξαγωγή συμπεράσματος.

Ιδιαίτερη προσοχή, δίνεται στην ερώτηση όλων των ομάδων όπου ο μαθητής καλείται να ταυτιστεί με έναν οικουμενικό πολίτη και να «ζήσει» φανταστικά για λίγο στην εποχή του Αλέξανδρου.

4^η διδακτική ώρα:

Η εκπαιδευτικός, υποδεικνύοντας τις ανάλογες διαφάνειες, καλεί όλους τους μαθητές να τις διαβάσουν προσεκτικά και να πάρουν θέση διαλέγοντας έναν από τους χαρακτηρισμούς του Αλέξανδρου (στρατοκράτορας, τυχοδιώκτης, αντιρατσιστής, φιλόδοξος, φιλοπόλεμος, άριστος στρατηγός, εκπολιτιστής, ενωτής της ανθρωπότητας, Μέγας) αιτιολογώντας την επιλογή τους. Στη συνέχεια οι μαθητές θα καταγράψουν την επιλογή τους στον πίνακα που έχει διαμορφωθεί από την εκπαιδευτικό και βρίσκεται στο τέλος των φύλλων εργασιών. Η διδακτική παρέμβαση θα λάβει τέλος με την επιλογή εκείνου του χαρακτηρισμού που υπερτερεί.

Αξιολόγηση μαθητών

Η αξιολόγηση των μαθητών, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την ολοκλήρωση του σχεδίου μαθήματος, έγινε με κριτήριο την επίτευξη των στόχων που τέθηκαν αρχικά. Συνεκτιμήθηκαν οι γραπτές απαντήσεις των ομάδων στο φύλλο εργασίας, η συνεργασία των μελών των ομάδων κατά τη διάρκεια των εργασιών και η συμμετοχή των ομάδων στη συζήτηση.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ( ομάδα 1^η )

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Παρατηρήστε, επεξεργαστείτε και σχολιάστε τις διαφάνειες του φακέλου: «Το έργο του Αλέξανδρου» που βρίσκεται στα έγγραφά μου. Απαντήστε στις ερωτήσεις του φύλλου εργασίας, αφού μελετήσετε την ανάλογη διαφάνεια και περιηγηθείτε σε σχετικούς δικτυακούς τόπους του διαδικτύου, αφού ανοίξετε την εφαρμογή του φυλλομετρητή.

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ. 5-6: Ο Αλέξανδρος στους λαούς που κατέκτησε εφάρμοσε την αρχή της ανεξιθρησκίας. Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο www.greek-language.gr, αναζητήστε το λήμμα «ανεξιθρησκία» και διατυπώστε τον ορισμό της έννοιας. Στη συνέχεια παρατηρώντας το χάρτη που χαρτογραφεί τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου να αναλογιστείτε τους λόγους για τους οποίους εφάρμοσε τη συγκεκριμένη πολιτική και να τους καταγράψετε.

Διαφ. 26: Διαβάστε προσεκτικά την ιστορική πηγή της διαφάνειας και καταγράψτε τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που διαμορφώνουν τον τέλειο στρατιωτικό ηγέτη. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Διαφ 14 Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο http://el.wikipedia.org , στην αναζήτηση πληκτρολογήστε τη φράση « μακεδονική φάλαγγα» και καταγράψτε τις πληροφορίες, στη συνέχεια αντιγράψτε την εικόνα της διαφάνειας και επικολλήστε τη στο φύλλο εργασίας σας.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 (ομάδα 2^η )

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ.28: Με τον Αλέξανδρο ο απόηχος του ελληνικού πολιτισμού έφθασε μέχρι τα βάθη της Ασίας. Επισκεφθείτε την ακόλουθη ιστοσελίδα: « , οι Καλάς », ακούστε προσεκτικά το video . Στη συνέχεια καταγράψτε τα συμπεράσματά σας.

……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Διαφ.5-13-15: Ο Μ. Αλέξανδρος δημιούργησε ένα κράτος αχανές, ένα μωσαϊκό εθνοτήτων, μια πολυπολιτισμική κοινωνία. Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο www.greek-language.gr και αναζητήστε τη σημασία του επιθέτου «πολυπολιτισμικός και διατυπώστε τη. Στη συνέχεια να συγκρίνετε εκείνη την εποχή με τη σύγχρονη. Διαπιστώνετε κοινά σημεία ; Αν ναι, καταγράψτε τα.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Διαφ.34: Παρατηρήστε προσεκτικά τη λιθογραφία του Χρηστίδη. Στη συνέχεια μελετήστε το ιστορικό παράθεμα (διαφάνεια17). Ποιες ιστορικές γνώσεις αποκομίζετε. Καταγράψτε τες.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 (ομάδα 3^η )

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ 6-19-20- 21: Ποιοι ήταν οι λόγοι που ο Αλέξανδρος ίδρυε διαρκώς νέες πόλεις στις κατακτημένες περιοχές;

Παρατηρώντας τη γεωγραφική θέση Αλεξάνδρειας εκφράστε τους προβληματισμούς σας σχετικά με τις επιπτώσεις της ίδρυσης της Αλεξάνδρειας στο εμπόριο, στην οικονομία και το γόητρο της Αθήνας.

Διαφ.13-15-18: Διαβάστε προσεκτικά τις διαφάνειες. Με ποιο τρόπο κατάφερε ο Μ. Αλέξανδρος να διοικήσει 13 ολόκληρα χρόνια την απέραντη αυτοκρατορία που δημιούργησε; Στη συνέχεια αντιγράψτε τις εικόνες των διαφανειών και επικολλήστε τες στο φύλλο εργασίας σας.

Διαφ. 22-23-24: Επισκεφτείτε το δικτυακό τόπο www.youtube.com. Αναζητήστε το τραγούδι: Αλεξάνδρεια (Κότσιρας, και Παιδική χορωδία Σπύρου Λάμπρου), Ακούστε το και σχολιάστε τις γνώσεις που αποκομίζετε.

Διαφ 5- 6-7: Μεταφερθείτε νοερά στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Φανταστείτε πώς είστε Πέρσες και κατακτηθήκατε από αυτόν. Αναγκάζεστε να συνυπάρξετε με τους Έλληνες – κατακτητές σ’ ένα απέραντο κράτος όπου το νόμισμα και η γλώσσα είναι πλέον κοινά σε όλους (Έλληνες και αλλοεθνείς). Ενδεχομένως να είστε στρατιώτες της μακεδονικής φάλαγγας. Να περιγράψετε τις σκέψεις σας και τα συναισθήματά σας σε ένα κείμενο των 80-100 λέξεων.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 (ομάδα 4^η )

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ 11-9-10: Σε ποια σημεία εντοπίζεται η αντίθεση του ελληνικού και ασιατικού κόσμου, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και τον Αρριανό; Καταγράψτε την απάντησή σας και αιτιολογήστε τη με μορφή σχολίου , αφού πρώτα μελετήσετε προσεκτικά τις διαφάνειες.

( αναθεώρηση, δημιουργία σχολίου).

Διαφ 35-36: Επισκεφτείτε το δικτυακό τόπο www.komvos.edu.gr,(Μακεδονία εν μύθοις φεγγομένη – από την αρχαία στη νέα μυθολογία) διαβάστε και ακούστε τους θρύλους για το Μ. Αλέξανδρο. Σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε;

Διαφ.17-24: Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο www.greek-language.gr , αναζητήστε τη σημασία του όρου «ρατσισμός» και καταγράψτε τον. Στη συνέχεια παρατηρώντας προσεκτικά τις διαφάνειες να διατυπώσετε τις απόψεις σας σχετικά με το ακόλουθο ερώτημα: Εφάρμοσε ή όχι αντιρατσιστική πολιτική ο Αλέξανδρος στους λαούς που κατέκτησε;

Διαφ 5- 6-7: Μεταφερθείτε νοερά στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Φανταστείτε πώς είστε Έλληνες και μεταφερθήκατε από τα παράλια της Μ.Ασίας σε μια νέα Αλεξάνδρεια της απέραντης αυτοκρατορίας που δημιούργησε ο Μ. Αλέξανδρος. Έχετε τη δυνατότητα να ταξιδέψετε οπουδήποτε με μεγάλη ευκολία, εφόσον το νόμισμα και η γλώσσα είναι πλέον κοινά σε όλους (Έλληνες και αλλοεθνείς). Δεν νιώθετε όμως την ασφάλεια της πόλης-κράτους, της οποίας τα όρια και οι θεοί σας προστάτευαν. Να αφηγηθείτε μια φανταστική ιστορία (80-100 λέξεις) που ζήσατε ταξιδεύοντας στο απέραντο αυτό κράτος.……………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5 (ομάδα 5^η )

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Παρατηρήστε, επεξεργαστείτε και σχολιάστε τις διαφάνειες του φακέλου: «Το έργο του Αλέξανδρου» που βρίσκεται στα έγγραφά μου. Απαντήστε στις ερωτήσεις του φύλλου εργασίας αφού μελετήσετε την ανάλογη διαφάνεια και περιηγηθείτε σε σχετικούς δικτυακούς τόπους του διαδικτύου, αφού ανοίξετε την εφαρμογή του φυλλομετρητή.

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ 16: Τα περίαπτα είναι φυλακτά που φορούσαν οι άνθρωποι, για να προφυλάσσονται από το κακό μάτι (βασκανία). Στη συγκεκριμένη διαφάνεια προβάλλεται ένα τέτοιο περίαπτο. Αφού το παρατηρήσετε προσεκτικά να εξηγήσετε τη σύνδεση του Έλληνα βασιλιά με τα φυλαχτά; Με ποιον ταυτίζεται ο Αλέξανδρος στο μικρότερο νόμισμα; ( για την απάντησή σας θα ανατρέξετε και σε προηγούμενες γνώσεις σχετικά με τις σχέσεις του Πέρση βασιλιά με τους υπηκόους του). Στη συνέχεια αντιγράψτε τις εικόνες της διαφάνειας και επικολλήστε τες στο φύλλο εργασίας.

Διαφ 31-33: Παρατηρήστε προσεκτικά τις διαφάνειες με τα καλλιτεχνικά έργα που απεικονίζουν τη μορφή του Αλέξανδρου. Ποια στοιχεία της προσωπικότητάς του αναδεικνύουν; Στη συνέχεια μελετήστε την ιστορική πηγή της διαφάνειας (26). Σε τι συμπεράσματα καταλήγετε; Διατυπώστε τα.

…………..

Διαφ 28 έως 36: Ο Αλέξανδρος χαρακτηρίστηκε από τους ιστορικούς ως μέγας. Ακούστε προσεκτικά το βίντεο στην ακόλουθη διεύθυνση, εδώ. Στη συνέχεια να καταγράψετε αν συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον ανωτέρω χαρακτηρισμό, αιτιολογώντας ταυτόχρονα την απάντησή σας.

Διαφ 5- 6-7-11-12-15: Μεταφερθείτε νοερά στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Φανταστείτε πώς είστε δημοσιογράφοι – πολεμικοί ανταποκριτές και καταγράφετε τα ιστορικά γεγονότα. Συναντήστε τον Μ. Αλέξανδρο και επιδιώξτε μια προσωπική συνέντευξη. Να καταγράψετε στη συνέχεια τη συνέντευξη που εκείνος σας παραχώρησε….

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6 (ομάδα 6^η )

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ 7-8: Να συγκρίνετε το χάρτη του κράτους του Μ. Αλέξανδρου με το σύγχρονο χάρτη Ασίας και να σχηματίσετε κατάλογο με τα κράτη που βρίσκονται σήμερα στην έκταση που καταλάμβανε το κράτος του Μ. Αλέξανδρου. Στη συνέχεια αντιγράψτε τους χάρτες της Διαφ 7 και επικολλήστε τους στο φύλλο εργασίας.

Διαφ.37: Στο πλαίσιο της διαθεματικότητας να σχολιάσετε πώς παρουσιάζεται ο Αλέξανδρος στο συγκεκριμένο απόσπασμα της Παλαιάς Διαθήκης.

Διαφ.16: Να μελετήσετε τη σχέση της επίσκεψης του Αλέξανδρου στο μαντείο του θεού Άμμωνα με την επιλογή του να θεοποιηθεί. Αντλήστε πληροφορίες στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: εδώ (η μετάβαση στο μαντείο του Άμμωνα).

Διαφ 5- 6-7-11-12-15: Μεταφερθείτε νοερά στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Φανταστείτε πώς είστε δημοσιογράφοι – πολεμικοί ανταποκριτές και καταγράφετε τα ιστορικά γεγονότα. Συναντήστε τον Μ.Αλέξανδρο και επιδιώξτε μια προσωπική συνέντευξη. Να καταγράψετε στη συνέχεια τη συνέντευξη που εκείνος σας παραχώρησε….

…..

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7 (ομάδα 7^η)

Ονοματεπώνυμο μαθητών:

Οδηγίες

Τις ασκήσεις μπορείτε να τις καταγράψετε είτε στους Η/Υ είτε στα τετράδιά σας.

Διαφ 19-20-21-22: Αφού μελετήσετε προσεκτικά τις διαφάνειες να αναφέρετε τα μέτρα του Αλέξανδρου με τα οποία διέδωσε τον ελληνικό πολιτισμό.

Διαφ 5- 6-7-17: Μεταφερθείτε νοερά στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Φανταστείτε πώς είστε Έλληνες και μεταφερθήκατε από τα παράλια της Μ. Ασίας σε μια νέα Αλεξάνδρεια της απέραντης αυτοκρατορίας που δημιούργησε ο Μ. Αλέξανδρος. Τέλος νυμφεύεστε μια αλλοεθνή επηρεασμένοι από το κλίμα της εποχής. Να αφηγηθείτε μια φανταστική ιστορία (80-100 λέξεις) σχετική με το γάμο σας.

.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Για την 4^η διδακτική ώρα (ολοκλήρωση διδακτικής ενότητας)

Επιλέξτε με αλλαγή χρώματος έναν από τους χαρακτηρισμούς για τον Αλέξανδρο (σας δίνονται στον πίνακα που ακολουθεί) που θεωρείτε ότι ανταποκρίνεται περισσότερο στην προσωπικότητά του. Για την επιλογή σας θα χρησιμοποιήσετε πληροφορίες που θα αντλήσετε από την παρουσίαση. Αναζητήστε τη σημασία των χαρακτηρισμών που δε γνωρίζετε στο ηλεκτρονικό λεξικό www.greek-language.gr. Τέλος να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Χαρακτηρισμός

Αντιρατσιστής

Στρατοκράτορας

Ενωτής της ανθρωπότητας

Φιλόδοξος

Εκπολιτιστής

Άριστος στρατηγός

Μέγας

Φιλοπόλεμος

Αιτιολόγηση της επιλογής

Άλλες εκδοχές

Εναλλακτική πορεία του σεναρίου: Η εκπαιδευτικός θα μπορούσε να ορίσει τις ομάδες οι οποίες θα αναλάμβαναν κάποιους από τους παρακάτω γνωστικούς τομείς. Ειδικότερα προτείνεται να εκπονηθούν φύλλα εργασίας με θέματα επί παραδείγματι ο Μ. Αλέξανδρος στην Τέχνη, ο Μ. Αλέξανδρος στη λογοτεχνία (λογοτεχνικά έργα επί παραδείγματι: Καρκαβίτσας-Καζαντάκης, τραγούδια, λαϊκό θέατρο Καραγκιόζη (ο Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι), μύθοι, θρύλοι, παραδόσεις,-π.χ. η γοργόνα κτλ), ο Μ. Αλέξανδρος στο δημοτικό τραγούδι, τοπωνύμια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό που προέρχονται από το όνομα του Μ. Αλεξάνδρου, μελών της οικογένειάς του ή στρατηγών του, οι μνήμες του Μ. Αλεξάνδρου στην τοπική κοινωνία (Τοπική Ιστορία, ιδίως για τη Βόρεια Ελλάδα). Επίσης οι ομάδες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν οι ίδιες παρουσιάσεις με το υλικό που διερεύνησαν και όχι να τους δίνεται διαμορφωμένη η παρουσίαση από την εκπαιδευτικό και να ακολουθεί ανάρτηση των δραστηριοτήτων που έχουν εκπονηθεί σε ιστολόγιο.

Κριτική διδακτικής παρέμβασης

Στα πλαίσια της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στις ΤΠΕ, β΄ επίπεδο υλοποιήθηκε η παραπάνω διδακτική παρέμβαση «Το έργο του Αλέξανδρου» στην Α΄ τάξη του Γυμνασίου Σταυρακίου, αποτελούμενη από 21 μαθητές.

Η εμπειρία από την υλοποίηση του σεναρίου οδήγησε στις εξής διαπιστώσεις:

Η παρέμβαση-διδασκαλία κρίνεται αρκετά επιτυχημένη. Οι μαθητές δέχτηκαν με πολύ ενθουσιασμό τη νέα πρόταση διδασκαλίας. Συμμετείχαν ακόμα και μαθητές που σε άλλα μαθήματα δεν είχαν ζωηρή συμμετοχή. Περίμεναν με πολλή λαχτάρα το επόμενο μάθημα.
Απαιτήθηκαν περισσότερες των 4 διδακτικές ώρες. Οι ερωτήσεις προς διερεύνηση των φύλλων εργασίας ήταν πολλές και η παρουσίαση των αποτελεσμάτων απαιτούσε πολύ χρόνο.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται κατά τη χρήση πολλών ανοιχτών παραθύρων στους Η/Υ.
Αναζητούσαν άγνωστες λέξεις, ιδιαίτερα μέσα από τα κείμενα-πηγές με αποτέλεσμα να καθυστερούν στην διεκπεραίωση των εργασιών τους. Παρατηρήθηκε ιδιαίτερη δυσκολία στην αναζήτηση του λήμματος πολυπολιτισμικός στο ηλεκτρονικό λεξικό.

· Κάποιες φορές παρενέβη η εκπαιδευτικός για να επιλύσει προβλήματα που παρουσιάζονταν στην εκπόνηση κάποιων δραστηριοτήτων των ομάδων.

· Στην ηλεκτρονική διεύθυνση που τους δόθηκε www.youtube.com. παρασύρθηκαν και οδηγήθηκαν και σε άλλες αναζητήσεις.

· Τα αποτελέσματα της διδασκαλίας ήταν, όπως προαναφέρθηκε, ικανοποιητικά αλλά εκφράζονται επιφυλάξεις για το πόσο συχνά μπορεί ένας φιλόλογος να αξιοποιεί το σχολικό εργαστήριο για τη διδασκαλία του.

Βιβλιογραφία:

- Σχολικό εγχειρίδιο «Ιστορία Α΄ Γυμνασίου», ΟΕΔΒ.

- Ιστορία Α΄ Γυμνασίου, βιβλίο του εκπαιδευτικού.

- Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη, (κλάδος ΠΕ02), γ΄ έκδοση (αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη), Πάτρα Μάρτιος 2013.

- Σενάριο της φιλολόγου Κουρελή Αθανασία

- Χρησιμοποιήθηκαν εν μέρει στοιχεία από διαφάνειες παρουσίασης στο διαδίκτυο.

Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2014

Το έργο του Μ. Αλεξάνδρου